Quai bị là gì? Bệnh quai bị ảnh hưởng như thế nào
Quai bị là gì? Quai bị hay dân gian còn gọi là bệnh má chàm bàm, là bệnh nhiễm trùng cấp tính cho virus quai bị (Mumps virus) thuộc họ Paramyxoviridae gây ra làm sưng tuyến nước bọt, chủ yếu là mang tai gây đau. Virus này có khả năng tồn tại lâu bên ngoài cơ thể lên đến 2 tháng, tuy nhiên nếu bị tác động bởi hóa chất diệt khuẩn hoặc nhiệt độ cao thì sẽ bị tiêu diệt.
Quai bị là gì?
Quai bị là bệnh lây qua đường hô hấp, có thể lây truyền qua dịch tiết hô hấp mũi họng, nước bọt có chứa virus khi người bệnh nói chuyện, hắt hơi, ho... nhưng không dễ lây như sởi hay thủy đậu. Người có khả năng lây nhiễm nhiều nhất thường từ 2 ngày trước khi các triệu chứng xuất hiện đến 6 ngày sau khi kết thúc các triệu chứng.
Quai bị thường gặp nhất ở trẻ em từ 2-14 tuổi chưa được tiêm vắc xin phòng bệnh, người có hệ miễn dịch yếu, người tiếp xúc hoặc dùng chung đồ vật với người bị quai bị. Trẻ dưới 2 tuổi rất hiếm khi bị quai bị, có thể do trẻ sơ sinh đến dưới 2 tuổi vẫn đang có kháng thể tốt từ mẹ. Bệnh thường phát vào mùa đông xuân khi thời tiết chuyển lạnh.
Bệnh quai bị dễ gặp ở trẻ em hơn người lớn
Triệu chứng của bệnh quai bị là gì
Bệnh quai bị triệu chứng tại tuyến nước bọt gồm 4 thời kỳ:
Thời kỳ ủ bệnh
Thời kỳ này thường kéo dài từ 14-24 ngày không có triệu chứng lâm sàng.
Thời kỳ khởi bệnh
Thời kỳ khởi phát bệnh thường xảy ra đột ngột, có thể có hoặc không các tiền triệu chứng như:
- Suy nhược, khó chịu, đau đầu, kém ăn
- Sốt nhẹ không kèm lạnh run người
- Đau họng và góc hàm bên tai.
- Đau ở 3 điểm Rillet Barthez: Mõm chũm, khớp thái dương hàm, góc dưới xương hàm.
- Sau đó đau nhức khi tuyến mang tai to dần, thường đau tăng khi nhai hoặc khi thăm khám.
Thời kỳ toàn phát
- Tuyến mang tai sưng to và đau nhức nhiều ở một bên trước rồi lan sang bên đối diện và tuyến nước bọt khác.
- Triệu chứng đi kèm: Sốt, viêm tinh hoàn gây sưng đỏ, đau hoặc viêm màng não, đau đầu, chán ăn, khó nói, khó nuốt.
Thời kỳ hồi phục
Sau 1 tuần, sưng đau ở tuyến mang tai nhỏ dần và giảm đau, từ từ khỏi hẳn các triệu chứng như đau họng, khó nuốt...
Triệu chứng bệnh quai bị
Biến chứng của bệnh quai bị
Nếu bệnh quai bị không được điều trị đúng cách thì có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm. Tuy nhiên đây là các biến chứng hiếm khi xảy ra, bao gồm:
- Viêm tinh hoàn: Viêm tinh hoàn đáng lo nhất là có thể gây teo tinh hoàn, có thể dẫn tới vô sinh. Tuy nhiên tỷ lệ này thường khá thấp chỉ khoảng 0,5%.
- Viêm buồng trứng: Người bệnh có dấu hiệu rong kinh, đau bụng. Mắc quai bị trong 3 tháng đầu đối với phụ nữ mang thai có thể dẫn đến sảy thai hoặc thai chết lưu.
- Nhồi máu phổi do có huyết khối từ tĩnh mạch tuyến tiền liệt
- Viêm tụy cấp tính
- Viêm cơ tim
- Viêm não, viêm màng não.
Bệnh quai bị có thể gây biến chứng viêm tinh hoàn dẫn tới vô sinh ở nam giới
Người lớn mắc quai bị thường dễ tiến triển nặng và có biến chứng nguy hiểm hơn trẻ em. Mặc dù tỷ lệ biến chứng khá thấp nhưng đều rất nguy hiểm có khả năng ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản thậm chí là tính mạng người bệnh.
Bệnh quai bị là gì cách điều trị
Hiện nay chưa có thuốc điều trị đặc hiệu dành cho bệnh quai bị, chủ yếu vẫn là điều trị chăm sóc giảm các triệu chứng và phòng ngừa biến chứng:
- Khi có các dấu hiệu sưng đau vùng mang tai, người bệnh cần đi khám để được chẩn đoán bệnh. Vì viêm tuyến nước bọt có thể do virus hoặc vi khuẩn khác gây ra mà không nhất định là quai bị.
- Dùng thuốc hạ sốt, giảm đau để giảm các triệu chứng.
- Uống nhiều nước hoặc oresol để bù nước và chất điện giải
- Chườm mát tại vùng má để tuyến nước bọt bớt sưng đau.
- Hạn chế đồ ăn cay nóng, nhiều gia vị hoặc có tính acid, thực phẩm cứng. Nên chọn các loại thức ăn mềm, dễ nuốt, dễ nhai như cháo hoặc súp.
- Chỉ sử dụng kháng sinh nếu nghi ngờ bội nhiễm và sử dụng theo chỉ định của bác sĩ.
- Người bệnh cần nghỉ ngơi thoải mái, hạn chế tiếp xúc với các đối tượng nguy cơ lây nhiễm cao như trẻ em hay thanh thiếu niên.
- Nếu người bệnh nam có dấu hiệu viêm tinh hoàn, nữ có dấu hiệu viêm buồng trứng thì cần nhập viện ngay để theo dõi, tránh để lại di chứng.
Khi xuất hiện triệu chứng quai bị cần đi khám ngay
Trên đây là giải đáp bệnh quai bị là gì, triệu chứng bệnh cũng như cách điều trị mà Khỏe Là Hạnh Phúc muốn chia sẻ tới bạn. Điều quan trọng là khi có các dấu hiệu của bệnh quai bị bạn cần đi khám ngay để có phương án cải thiện bệnh kịp thời.
>>> Xem thêm:
Bình luận
Bài viết liên quan