Thoát vị đĩa đệm là gì? Triệu chứng để nhận biết thoát vị đĩa đệm?

Thoát vị đĩa đệm là gì? Thoát vị đĩa đệm ảnh hưởng đến cột sống, lưng, xương khớp như thế nào? Thoát vị đĩa đệm có thể gây nên biến chứng nguy hiểm không?

Thoát vị đĩa đệm là gì? Để tránh các biến chứng nguy hiểm của thoát vị đĩa đệm, chúng ta cần nắm được nguyên nhân, triệu chứng của bệnh để có những phương pháp điều trị thích hợp.

Thoát vị đĩa đệm là gì?

Đĩa đệm là bộ phận nằm giữa các đốt sống có chứa năng có giãn giúp các đốt xương hoạt động mà không cọ xát vào nhau. Cấu tạo đĩa đệm gồm có vỏ bao xơ và phần nhân nhầy bên trong. Trong đó bao xơ là lớp vỏ cứng bên ngoài tiếp xúc trực tiếp với hai thành trên dưới của hai đốt sống mà nó bảo vệ. Phần nhân nhầy dạng lỏng giúp cho phần đĩa đệm có khả năng co dãn được, nằm ở trong bao xơ.

Hiện tượng thoát vị đĩa đệm

Thoát vị đĩa đệm là hiện tượng các khối nhân nhầy thoát ra khỏi bao xơ của đĩa đệm khiến đĩa đệm bị dịch chuyển khỏi vị trí ban đầu trong đốt sống. Nhân nhầy này sẽ theo vết nứt ở vòng sợi thoát khỏi vị trí ban đầu, tràn ra ngoài và chèn ép lên ống sống hay các rễ thần kinh gây ra tổn thương. Thoát vị đĩa đệm thường gặp nhất là cổ, thắt lưng.

Các vị trí thoát vị đĩa đệm

Thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng

Cột sống thắt lưng là khu vực cực kỳ quan trọng và chịu nhiều tác động nhất của cơ thể. Bởi vậy nên thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng là bệnh thường gặp do liên quan đến vận động cơ thể quá mức hoặc hoạt động thể lực nặng.

Thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng có thể gặp ở nhiều lứa tuổi, thường gặp nhất là ở độ tuổi cống hiến và lao động cao của xã hội.

Bệnh thoát vị địa đệm cột sống thắt lưng gây ra ảnh hưởng rất lớn đến năng suất và hiệu quả trong lao động, gây ra nhiều đau đớn và bất tiện cho người bệnh mỗi khi hoạt động.

Thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng

Thoát vị đĩa đệm cột sống cổ

Khu vực cột sống cổ chịu áp lực rất lớn do thường xuyên vận động và hoạt động nên các đĩa đệm tại đây rất dễ bị tổn thương, gây ra thoát vị đĩa đệm cổ. Thoát vĩ đĩa đệm đốt cổ gây ra tình trạng đau đớn ở cổ, gáy và có thể lan sang cả vai. Nguyên nhân chủ yếu do chấn thương, hoặc sai tư thế nằm, ngồi. Ngoài ra thoát vị đĩa đệm cổ cũng có thể do sự lão hóa của các sợi collagen, công việc vận động cực hạn, tư thế làm việc gò bó, rung xóc.

Các triệu chứng thoát vị đĩa đệm

Thoát vị đĩa đệm là bệnh có triệu chứng rất đa dạng, có thể kể đến như sau:

• Đau cột sống ngang cổ hoặc thắt lưng, cơn đau âm ỉ khi mới bắt đầu và tăng lên về mức độ và tần suất khi vận động như cúi người, hắt hơi, ho... Đau giảm khi nghỉ ngơi, ít vận động
• Hạn chế khả năng vận động khiến sinh hoạt, đi lại, các động tác cúi, vươn, nghiêng người đều rất khó khăn với biên độ vận động hạn chế.
• Hội chứng rễ thần kinh: Các vùng phân bố của rễ như cổ vai cánh tay, lưng hông đùi kéo xuống bàn chân đều bị ảnh hưởng.
• Rối loạn cảm giác: Người bệnh suy giảm hoặc mất các phản xạ gân xương, gây ra teo cơ...
• Tổn thương rễ thần kinh: Khi ấn vào điểm đau sẽ thấy cơn đau lan dọc theo đường đi của dây thần kinh hông to,  nâng chân <45 độ gây đau đớn, đau cột sống khi hắt hơi…
• Triệu chứng khác: Sút cân, kém ăn, mất ngủ, đi tiểu không tủ chủ... tùy thuộc vào từng tình trạng bệnh cụ thể.

Thoát vị đĩa đệm gây ra đau đớn ở vùng thoát vị

Nguyên nhân bệnh thoát vị đĩa đệm

Do chấn thương

Yếu tố chấn thương cấp như ngã, tai nạn, thay đổi tư thế đột ngột... và những yếu tố vi chấn thương (chấn thương không mạnh nhưng lặp lại nhiều lần) là những nguyên nhân có thể gây ra thoát vị đĩa đệm.

Do tuổi cao

Tuổi càng cao thì khả năng tổng hợp collagen và mucopolysaccharide của đĩa đệm càng giảm, sức đề kháng, sự dẻo dai, đàn hồi của vòng sợi càng kém dần đi, tế bào mâm sụn mất đi khả năng tự tái tạo. Nếu như trong thời điểm này cột sống vẫn phải chịu trọng tải lớn và ảnh hưởng của chấn thương sẽ sẽ dẫn đến thoát vị đĩa đệm.

Người lớn tuổi dễ mắc thoát vị đĩa đệm

Do đặc thù nghề nghiệp

Đối tượng chủ yếu dễ bị thoát vị đĩa đệm theo các chuyên gia xương khớp là những người thường xuyên phải làm việc trong tư thế gò bó, quá gù hay quá ưỡn, vận động quá giới hạn sinh lý mà cột sống có thể chịu đựng được như khuân vác, lái xe, thợ may, quét vôi, dân văn phòng...

Do thói quen xấu

Các tư thế sinh hoạt sai cũng có thể ảnh hưởng lớn đến cột sống như ngồi gập cổ, gù lưng, ngủ gối quá cao, cúi thấp người để nâng vật nặng...

Một số nguyên nhân khác

Ngoài những nguyên nhân gây tổn thương đĩa đệm trên thì còn nhiều nguyên nhân khác có thể dẫn đến thoát vị đĩa đệm như yếu tố di truyền, chế độ ăn uống thiếu chất dinh dưỡng, mang thai, béo phì...

Thoát vị đĩa đệm có chữa được không?

Thoát vị đĩa đệm là căn bệnh không thể chữa khỏi hoàn toàn như lúc đầu, không thể chữa dứt điểm được. Các phương pháp điều trị hiện nay bằng thuốc hay phẫu thuật đều chỉ là những giải pháp tạm thời. Thoát vị đĩa đệm chỉ được coi là chữa khỏi hoàn toàn khi đĩa đệm có khả năng tự tái tạo hoặc cơ thể sinh ra đĩa đệm mới thay thế đĩa đệm đã bị tổn thương.

Thoát vị đĩa đệm rất khó chữa khỏi hoàn toàn

Tuy nhiên khả năng phục hồi cải thiện bệnh có thể lên đến 80-90% và không có ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe nếu phát hiện sớm và chữa bệnh đúng cách. Bởi vậy nên ngay khi các triệu chứng đau nhức tại vùng cột sống cổ hay thắt lưng, người bệnh cần đến các cơ sở y tế để khám, tìm ra nguyên nhân và chữa trị kịp thời.

Việc điều trị thoát vị đĩa đệm có thành công hay không phụ thuộc vào thời gian bị bệnh, thời gian phát hiện bệnh, phương pháp điều trị và thái độ của người bệnh. Vì thời gian chữa thoát vị đĩa đệm là cả một hành trình dài rất cần đến sự lạc quan, kiên trì của cả người bệnh và người nhà.

Chữa thoát vị đĩa đệm

Điều trị thoát vị đĩa đệm bằng phương pháp Tây y

Thuốc Tây: Các loại thuốc kháng viêm, giảm đau, giãn cơ, các dưỡng chất cho xương khớp... được chỉ định bởi bác sĩ

Liệu pháp hiện đại: Cấy chỉ, diện chẩn, laser, sóng cao tần radio... giúp các cơn đau do thoát vị đĩa đệm được cải thiện trong thời gian nhất định

Phẫu thuật: Áp dụng trong trường hợp thoát vị có chèn ép nặng, mãn tính hoặc chữa trị bằng các biện pháp thông thường không có tác dụng. Phương pháp mổ nội soi đối với thoát vị đĩa đệm hiện nay được đánh giá là hiệu quả và ít gây ra biến chứng.

Điều trị thoát vị đĩa đệm bằng phương pháp Đông y

Y học cổ truyền có rất nhiều bài thuốc nam có tác dụng hỗ trợ điều trị thoát vị đĩa đệm được liệt kê dưới đây:

Đu đủ rượu gừng: Nhồi gừng, ngải cứu và rượu trắng vào một quả đu đủ xanh. Sau đó đem đi nướng chín mềm, cạo lớp vỏ đen bên ngoài rồi dầm nhuyễn ra. Đắp hỗn hợp này lên vùng bị đau sau đó cố định lại bằng khăn mềm.

Xương rồng: Sử dụng cây xương rồng ba cạnh thái nhỏ, đâm nát rồi rang cùng cám gạo cho đến khi nóng rồi cho chút giấm trắng vào đảo đều. Đổ hỗn hợp ra một tàu lá chuối tiêu và đắp thêm một lớp lá chuối nữa ở bên trên. Đặt lên phần đau ở lưng hoặc cổ. Sức nóng và tinh chất từ cây xương rồng sẽ thấm sâu vào vùng đau, làm giảm cơn đau nhanh chóng.

Sáu cây thuốc quý: Chuẩn bị mỗi loại 7g đã phơi khô của 6 vị thuốc quý gồm lá lốt, tầm gửi, dây đau xương, cỏ xước, chìa vôi và dền gai. Sao vàng hạ thổ và sắc lấy nước uống hàng ngày.

Châm cứu: Sử dụng kim châm kích thích và tác động lên các huyệt vị khơi thông ứ trệ, điều hòa âm dương và giúp giảm đau.

Có thể sử dụng phương pháp Đông y tác động đến vùng bị thoát vị

Xoa bóp bấm huyệt: Đây là phương pháp được rất nhiều người áp dụng bằng việc kích thích vật lý bằng tác động trực tiếp lên phần da bị đau, tăng cường lưu thông khí huyết.

Kéo giãn cột sống: Giải tỏa vùng đĩa đệm bị tổn thương và giải phóng cho máu cùng dưỡng chất đến nuôi dưỡng cột sống bị thoát vị.

Trước khi áp dụng bất cứ phương pháp nào, người bệnh cũng cần tham khảo ý kiến chuyên môn của bác sĩ để có được hiệu quả tốt nhất.

Trên đây Khỏe Là Hạnh Phúc đã đưa ra thông tin về nguyên nhân, triệu chứng cũng như cách chữa thoát vị đĩa đệm. Thoát vị đĩa đệm là căn bệnh về xương khớp khó chữa khỏi tuy nhiên nếu phát hiện và điều trị đúng cách thì hoàn toàn có thể khắc phục được, không gây ảnh hưởng đến cuộc sống.