Bệnh viêm khớp và những điều cần biết 

Viêm khớp là căn bệnh phổ biến trên thế giới hiện nay. Trung bình cứ 100 người thì có 5 người mắc bệnh về khớp từ 20 tuổi trở lên.

Viêm khớp là thuật ngữ chung dùng để chỉ tình trạng viêm đau tại xương khớp trên cơ thể con người. Viêm khớp ảnh hưởng rất nhiều đến cuộc sống và sinh hoạt hàng ngày. Do đó, việc hiểu rõ căn nguyên, triệu chứng cũng như cách phòng ngừa viêm khớp là điều vô cùng quan trọng mà ai cũng cần nắm vững. Trong bài viết này, Khỏe là hạnh phúc sẽ giúp bạn cập nhật tất tần tật mọi thông tin về bệnh viêm khớp cũng như cách chữa bệnh phù hợp, hiệu quả đang được nhiều người áp dụng nhất.

Viêm khớp là gì? Bệnh này có nguy hiểm không?

Viêm khớp được hiểu là tình trạng viêm ở một hoặc nhiều khớp do bị nhiễm khuẩn, thoái hóa… gây ra tình trạng trạng đau nhức, sưng tấy ảnh hưởng tới việc cử động bình thường của con người. Bệnh này kéo dài cũng ảnh hưởng rất nhiều tới sụn khớp, gây đau, viêm, sưng hoặc các vấn đề khác về cử động khớp. 

Viêm khớp là gì? Bệnh này có nguy hiểm không?

Viêm khớp rất phổ biến tại Việt Nam và thường từ độ tuổi 35 trở lên, đặc biệt là những người bước qua tuổi mãn kinh thì tình trạng bị viêm khớp càng phổ biến và con số này chiếm tới 80%. Thời gian đầu khi mới bắt đầu bị viêm khớp bạn chỉ cảm thấy đau nhẹ, thấy mỏi hoặc đau nhức tại các vị trí khớp cổ tay, chân khi cầm nắm các vật nặng. Lâu dần là tình trạng teo cơ, biến dạng khớp, hạn chế cử động, thậm chí là bại liệt. Viêm khớp không ảnh hưởng trực tiếp tới tính mạng của con người, tuy nhiên bệnh này ảnh hưởng nghiêm trọng tới sinh hoạt, làm việc hàng ngày. Do đó bạn không được xem thường mà nên xây dựng phương pháp điều trị hợp lý, hiệu quả lâu dài.

Viêm đa khớp là gì?

Viêm khớp khi không được chữa trị kịp thời dẫn đến thoái hóa 3 khớp khác nhau trên cơ thể gọi là viêm đa khớp. Các khớp sưng tấy, đau, cứng khớp và người bệnh sẽ gặp nhiều khó khăn trong việc vận động. Nguyên nhân của viêm đa khớp bao gồm:

• Thoái hóa các khớp do tuổi tác 
• Người bệnh bị nhiễm trùng như Lyme, Whipple, Well… 
• Các khớp bị thoái hóa, viêm khớp, viêm khớp dạng thấp 
• Gout
• Người bệnh bị nhiễm virus quai bị, sởi, viêm gan, HIV, suy gan, suy thận
• Bệnh tiết tố, viêm mạch hoặc viêm khớp tế bào
• ...

Viêm khớp khi không được chữa trị kịp thời dẫn đến thoái hóa 3 khớp khác nhau trên cơ thể

Hiện nay, tình trạng viêm khớp đang ngày càng “trẻ hóa” với số lượng người từ 20 tuổi trở lên mắc bệnh xương khớp. Trung bình cứ 100 người trưởng thành thì có tới 5 người bị bệnh về xương khớp. Có 350 triệu người trên thế giới đang phải số chung với bệnh viêm khớp, trong đó hơn 50% là người trên 65 tuổi. Nếu không được phát hiện và chữa trị kịp thời sẽ dễ khiến người bệnh bị tàn phế. Số lượng người bị viêm khớp phần lớn là nữ giới bởi khi bước qua độ tuổi mãn kinh thì khả năng sản sinh ra hormone và collagen không còn nữa, xương khớp, làn da và các bộ phận khác cũng bị ảnh hưởng rất nhiều. 

Viêm khớp có những triệu chứng nào?

Viêm khớp thường không dễ phát hiện bởi các triệu chứng ban đầu rất âm thầm, từ từ và chưa thể hiện rõ rệt. Chỉ đến lúc các sụn khớp bị bào mòn và xuất hiện các triệu chứng đau nhức rõ rệt thì mới có thể phát hiện ra. Để hạn chế viêm khớp, chúng ta cần đặc biệt chú ý tới các triệu chứng như:

Đau nhức tại các khớp

Khớp cổ tay, ngón tay, cổ chân.. là các bộ phận dễ bị viêm, đau nhức và sưng tấy nhất. Ngoài ra, khi thay đổi thời tiết hoặc đêm đến sẽ xuất hiện mảng đỏ tại vùng bị viêm hoặc điểm xung quanh.

Đau nhức tại các khớp

Đau nhức khớp kéo dài

Tình trạng đau nhức tại các khớp kéo dài thường xuyên xuất hiện đồng nghĩa với việc bạn đã có dấu hiệu bị bệnh về xương khớp, kể cả lúc không vận động mạnh, khi đang nghỉ ngơi. Nhiều người đau nhức khớp đến mất ngủ, mệt mỏi thường xuyên.

Bị hạn chế khả năng vận động

Những người gặp vấn đề về xương khớp hay viêm khớp thường rất khó khăn trong việc cử động hoặc di chuyển, đặc biệt là vào mỗi buổi sáng thức dậy thì tình trạng này càng nặng hơn. Người bệnh cứng khớp, khó cử động và phải chịu đau đớn trong vòng vài giờ liền nên phải ngồi yên không được vận động mạnh.

Bị hạn chế khả năng vận động

Xương khớp có tiếng kêu lạo xạo

Trong quá trình di chuyển hoặc mang vác đồ vật nào đó thì xương khớp sẽ phát ra tiếng kêu lục cục, lạo xạo hoặc cót két…

Ngoài ra, các triệu chứng viêm khớp khác như chán ăn, mệt mỏi, sụt cân, suy nhược cơ thể, lên cơn sốt… cũng là biểu hiện của bệnh này.

Người bệnh khi phát hiện ra các dấu hiệu trên thì nên sắp xếp thời gian và tới khám ngay tại các cơ sở y tế, từ đó xây dựng phương pháp điều trị hợp lý. Nếu phát hiện viêm khớp càng sớm thì bạn càng rút ngắn được thời gian chữa trị cũng như tiết kiệm được khá nhiều chi phí trong việc điều trị.

Nguyên nhân của viêm khớp

Viêm khớp có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, điển hình như:

• Thừa cân, béo phì: Với những người có cân nặng “quá khổ” thì sức ép của cơ thể lên hệ xương khớp rất nhiều dẫn tới khớp hông, cột sống hay các khớp ở đầu gối dễ bị mắc bệnh. Những người bị thừa cân, béo phì sẽ có nguy cơ mắc bệnh viêm khớp cũng như bệnh nguy hiểm khác như tim mạch, đột quỵ… cao hơn nhiều lần so với người bình thường.
• Tuổi tác, giới tính: Tuổi già luôn gặp phải rất nhiều bệnh tật, trong số đó có viêm khớp. Tuổi càng cao thì khả năng bị thoái hóa khớp, viêm khớp càng lớn. Các dịch ở khớp khô dần ảnh hưởng nhiều tới quá trình vận động, di chuyển, dễ bị gãy xương nhưng lâu lành. Phụ nữ là đối tượng dễ dàng bị viêm khớp nhất, trong khi nam giới dễ bị mắc bệnh xương khớp hơn.
• Chấn thương, tai nạn: Những người từng bị chấn thương hoặc tai nạn thời còn trẻ khi về già cũng rất dễ mắc bệnh xương khớp, viêm nhiễm.
• Di truyền: Theo thống kê, những gia đình từng có bố mẹ bị viêm khớp hoặc mắc các bệnh liên quan đến xương khớp thì con cháu sẽ dễ bị mắc về xương khớp rất cao.
• Thói quen sinh hoạt: Việc duy trì thói quen sinh hoạt không hợp lý như ngồi máy tính quá lâu, lạm dụng chất kích thích, ăn uống không khoa học, ngủ sai tư thế, ngồi không đúng khách… cũng ảnh hưởng rất nhiều tới xương khớp. 
• Rối loạn tự miễn dịch: Hệ thống tự miễn dịch trong cơ thể tấn công các mô gây ảnh hưởng tới synovium - một trong số các mô mềm trong khớp tạo ra chất lỏng nuôi dưỡng và bôi sơn khớp. Việc này kéo dài thường xuyên khiến các khớp bị phá hủy, kéo theo xương và sụn bên trong bị thoái hóa nghiêm trọng. 

Có khá nhiều nguyên nhân dẫn tới tình trạng viêm khớp

Những người thường xuyên làm việc trong môi trường nặng nhọc, người chơi thể thao bị chấn thương hoặc khuân các đồ vật nặng... cũng là nguyên nhân khiến viêm khớp có khả năng phát triển.

Phương pháp chẩn đoán viêm khớp và các biến chứng liên quan

Viêm khớp là căn bệnh phổ biến cần được thăm khám thường xuyên để kịp thời phát hiện và giảm thiểu các triệu chứng nghiêm trọng của nó. Khi tới khám tại bệnh viện, các bác sĩ sẽ tiến hành lấy chất lỏng trong vùng bị đau nhức để kiểm tra và phân tích. Công đoạn này có thể mất từ nửa ngày đến 2 ngày. Khi có kết quả cá bác sĩ sẽ thông báo với bạn về tình trạng viêm khớp người bệnh mắc phải. Tiếp theo, người bệnh được hướng dẫn đi kiểm tra máu, kiểm tra các loại kháng thể RF, ANAm, chụp X-quang, chụp CT, MRI xương và sụn để tìm ra nguyên nhân gây ra viêm khớp. 

Viêm khớp không được phát hiện và chữa trị kịp thời có thể gây ra nhiều biến chứng ảnh hưởng tới sức khỏe và sinh hoạt hàng ngày như đau cứng xương khớp nghiêm trọng, người bệnh hầu như không còn khả năng làm việc. Một số ít là bị tàn phế. 

Phương pháp điều trị viêm khớp hiệu quả 

Từ xa xưa, ông bà ta đã có rất nhiều bài thuốc dân gian chữa viêm khớp hiệu quả từ các nguyên liệu tự nhiên và dễ kiếm. 

Nha đam 

Nha đam là một trong những phương thuốc chữa viêm đa khớp an toàn và cực kỳ đơn giản được nhiều người ưu tiên lựa chọn. Bạn chỉ cần lấy lá nha đam rửa sạch, bỏ vỏ, xay nhuyễn phần thịt bên trong rồi chắt lấy nước. Phần gel nha đam thoa hàng ngày lên vùng da bị viêm khớp. Tình trạng đau nhức, viêm khớp hoặc sưng tấy sẽ giảm thiểu tối đa. Tuy nhiên trước khi thoa trực tiếp lên vùng khớp bị sưng đau, bạn nên bôi lên phần da nhỏ trên tay xem có phản ứng với gel nha đam hay không. Nếu không có hiện tượng dị ứng thì có thể sử dụng, nếu có thì bạn không nên áp dụng phương pháp này. Nha đam không chỉ giúp dưỡng da, cấp ẩm và còn không gây ra tác dụng phụ đối với người bị bệnh viêm khớp. Nếu không muốn tốn quá nhiều thời gian thì có thể mua trực tiếp gel nha đam bán tại các cửa hiệu trên địa bàn.

Nha đam

Gừng 

Gừng là vị thuốc quan trọng trong bài thuốc y học cổ truyền và là gia vị mang tính hỏa rất tốt cho sức khỏe con người. Dùng gừng có thể chữa viêm khớp cũng được áp dụng rất phổ biến bởi gừng có tác dụng chống viêm, giảm sưng đau khớp. Cách chế biến khác đơn giản, bạn chỉ cần dùng trà gừng với mật ong chanh hàng ngày hoặc giã nhuyễn gừng rồi bọc lại và cho vào nồi nước sôi rồi vắt kiệt nước và đắp lên vùng khớp. Lưu ý là cần phải giữ cho nồi nước sôi đều và độ nóng trong bọc khăn vừa đủ, không nên nóng quá sẽ dễ bị bỏng. Mỗi ngày thực hiện phương pháp này 3 lần, mỗi lần 30 phút. 

Gừng

Trà xanh

Cũng giống như gừng, trà xanh có tác dụng giảm đau, giảm viêm, nhờ đó hỗ trợ cải thiện tình trạng giảm viêm đau các khớp hiệu quả. Ngoài việc uống trà xanh hàng ngày, các bạn cũng có thể đắp trà xanh lên vùng khớp bị viêm với cách làm tương tự như gừng nhưng là rang khô lá trà. Trà xanh thanh lọc cơ thể, giải nhiệt và kháng viêm rất tốt. Hãy sử dụng thường xuyên trong cuộc sống hàng ngày nhé.

Trà xanh

Áp dụng bài thuốc Nam 

Bài thuốc Nam trong y học cổ truyền nước ta cũng đề cập đến vấn đề thoái hóa khớp và viêm khớp thuộc chứng bệnh tí (có thể hiểu là bí, tắc nghẽn, không thông). Từ đó, các thầy thuốc đã đưa ra phương pháp trị bệnh này như sau:

Nguyên liệu:

• 1 quả táo tươi
• 4 củ cà rốt 
• 1 của gừng tươi 
• 1/2 muỗng bột nghệ
• 1/4 quả chanh tươi 

Cách thực hiện:

Rửa sạch và gọt vỏ các nguyên liệu táo tươi, cà rốt, gừng tươi rồi cắt nhỏ và xay nhuyễn toàn bộ các nguyên liệu trên. Nếu thấy đặc bạn có thể cho thêm nước sôi để nguội. Uống hỗn hợp này hàng ngày ngay sau khi chế biến hoặc cho vào tủ lạnh 15 phút để dễ uống hơn. Tốt nhất bạn nên uống vào buổi sáng khi thức dậy và chưa ăn uống gì thì sẽ nhanh chóng cải thiện được tình trạng bệnh viêm khớp. Uống liên tục từ 7 - 10 ngày sẽ giảm được các triệu chứng của viêm khớp.

Áp dụng bài tập hỗ trợ cải thiện viêm khớp

Ngoài sử dụng các bài thuốc dân gian, bạn cũng có thể luyện tập thêm các bài tập về chạy bộ, tập yoga nhẹ nhàng như vặn cột sống, tư thế con mèo, em bé, kéo căng khớp, đạp xe, tập thể dục trong nước ấm… cũng được các chuyên gia chăm sóc sức khỏe khuyến khích thực hiện hàng ngày. Tuy nhiên bạn nên lưu ý tập theo hướng dẫn của các chuyên gia chứ không nên tự tiện tập bất cứ động tác nào quá mạnh sẽ ảnh hưởng tới xương khớp, đặc biệt là người lớn tuổi. Ngoài ra, bạn cũng có thể thực hiện một số bài tập nhẹ nhàng như:

• Nghiêng đầu, xoay cổ và các động tác nhẹ nhàng từ cổ 
• Uốn cong các ngón tay, xoay cổ tay để giảm đau
• Nâng tay chân, tập các động tác đơn giản tốt cho tình trạng bệnh.

Áp dụng bài tập hỗ trợ cải thiện viêm khớp

Khi nào có thể phẫu thuật đa khớp?

Phương pháp phẫu thuật chỉ nên áp dụng khi tình trạng bệnh tiến triển xấu, người ta sẽ thay thế khớp viêm bằng một khớp nhân tạo khác. Khớp hông và khớp đầu gối là hai nơi trong cơ thể thực hiện phẫu thuật nhiều nhất. Nếu tình trạng bệnh không quá nghiêm trọng thì bạn nên hạn chế phẫu thuật vì vừa tốn quá nhiều chi phí, vừa ảnh hưởng đến sức khỏe, nhất là với người già. Đối với những người bị viêm khớp ở ngón tay hoặc cổ tay thì bác sĩ sẽ tiến hành hợp hạch. Tức là hợp các đầu xương được nối khóa lại với nhau cho đến khi chúng liền thành một. Đây cũng là một hình thức phẫu thuật nhưng thời gian hồi phục nhanh chóng hơn so với các bộ phận khác.

Phương pháp phòng ngừa và hỗ trợ điều trị viêm khớp 

Để cải thiện được tình trạng viêm khớp đồng thời phòng tránh được nguy cơ bị bệnh, bạn cần có phương pháp ăn uống, luyện tập điều độ để duy trì sức khỏe xương khớp

Duy trì cân nặng ở mức độ ổn định

Đây là một cách rất tốt giúp bạn có thể tăng cường sức khỏe xương khớp, tránh tình trạng trọng lượng cho khung xương và cột sống. Đối với những bạn đang có nguy cơ bị béo phì thì nên sử dụng thêm thực phẩm chức năng hỗ trợ giảm cân, trà thải độc để có thân hình cân đối nhất. Việc duy trì cân nặng ở mức độ ổn định thường xuyên còn có tác dụng ngăn chặn được tình trạng mắc bệnh nguy hiểm.

Duy trì cân nặng ở mức độ ổn định

Xây dựng chế độ ăn uống điều độ

Các chất có tác dụng oxy hóa trong rau xanh, trái cây và các loại hạt, đậu, cá hồi… có tác dụng cung cấp vitamin và giảm viêm hiệu quả. Người bị viêm khớp nên tích ăn nhiều các loại thực phẩm này đồng thời hạn chế ăn đồ chiên xào nhiều dầu mỡ, đồ ăn nhanh, các sản phẩm từ sữa hoặc món ăn quá nhiều thịt. Người bình thường muốn phòng tránh bệnh tật thì hãy xây dựng kế hoạch ăn uống hợp lý cho mình và cả những người thân, đặc biệt là gia đình có người cao tuổi.

Tập thể dục, thể thao thường xuyên

Việc này luôn được khuyến cáo là nên áp dụng thường xuyên giúp các khớp tăng tính linh hoạt. Bạn có thể chạy bộ, đạp xe, học bơi, chơi các môn thể thao lành mạnh. Tốt nhất nên áp dụng điều độ và không hoạt động quá mạnh sẽ ảnh hưởng rất lớn tới xương khớp đấy. Đối với chị em phụ nữ, việc áp dụng các bài tập nhẹ nhàng dành cho mọi lứa tuổi như tập yoga chữa viêm khớp sẽ rất tốt cho cơ thể và khí huyết.

Tập thể dục, thể thao thường xuyên

Viêm khớp là tình trạng rất phổ biến hiện nay khiến nhiều người gặp khó khăn trong việc di chuyển và vận động hàng ngày. Mặc dù bệnh không nguy hiểm nhưng bạn vẫn phải hết sức quan tâm và theo dõi thường xuyên. Định kỳ từ 3 - 6 tháng đi khám tổng quát một lần, nếu thấy có bất cứ dấu hiệu nào của viêm khớp thì nhanh chóng đến trung tâm y tế để được khám kịp thời. Hi vọng với những thông tin mà chúng mình chia sẻ ở trên, các bạn sẽ hiểu hơn về viêm khớp cũng như những tác hại của nó. Hãy thường xuyên theo dõi Khỏe là hạnh phúc của chúng mình để biết thêm nhiều thông tin thú vị hơn trong việc chăm sóc sức khỏe nhé.

>>> Xem thêm: Chế độ ăn cho người bị viêm khớp ai cũng nên biết